Edebi Filmler

Majid Majidi, 2001 Majid Majidi Baran(2001) filmiyle izleyicisini toplumsal gerçekçi bir objektiften yakalıyor. Kamerasını yönelttiği alan ile toplumsal bir sorunu, erkek dünyasında sıkışan bir kadını, işi, işsizliği, toplumsal eşitsizliği, mültecilerin yaşam koşullarını gösteriyor. Baran filmini tek boyutlu olarak incelemeye çalışmak, onu bir perspektife sığdırmaya çalışmak safdillik olur. Filmi, bize resmetmeye çalıştığı toplumsal kaynaklardan soyutlayıp bir aşk filmi olarak izah etmeye çalışmak izafi bir görüş açısından öteye gitmez. İnşaatta çaycılık yapan Latif’in gözleri izleyicinin gözü haline gelir. Latif son ergenlik çağındadır. Beraber çalıştığı diğer inşaat işçileri yaşça daha büyük, hepsi evli ve bir çoğu mültecidir. Yaşının getirdiği özellikler onu filmin içinde ayrı bir yere koymamızı sağlar. Latif’in arzuları, duyguları, çatışmaları, içgörüsü, sosyal rolleri daha az sorumluluk taşımasının kapılarını aralar. Öyle ki, evli olmadığı için inşaa...

Kenan Şahin Shame (Utanç): kendi ruhsal ekseni etrafında simetrik olarak dönen insan Sinema dünyasında ikinci Steve McQueen, 'Cinema Art International'ın yeni kahramanı, yedinci sanat'dan önce plastik sanatlarla uğraşmış, Grenada asıllı britanyalı yönetmen Steve McQueen, sanki amerikan sosyolog Thorstein Veblen'in  "The Theory of the Leisure Class'    k itabını  okumuş,  etkilenmiş ve filmini kurgularken kullanmış gibi... Veblen'in ' modern yaşamda insanların hali 'ni hazcılık  (hedonizm) kavramı üzerinden analiz eden şu kelimeleri filmin de analizi için çok uygun gibi: " Hazcı  (hedonist)  insan  kavramı, kişiyi sağa sola sürükleyen ama onu olduğu gibi bırakan  bir güdünün itkisiyle  hareket eden bağdaşık  küçük bir mutluluk arzusu küresi  gibi sarkaç yönünde gidip gelen zevk ve acıyı ölçen  bir hesap makinasının ışıkları gibidir.  Bu insanın ne atası olmuştur ne de kendisi...

Pınar Farımaz Bir şiiri anlatamazsınız, şiirler sizin hislerinizi başkasının dilinden anlatmak için vardır ve çoğu kez şairlerle bilinmeyen gizli bir dostluk kurarsınız, onun dilinden kendinizi en iyi anladığınız şairlerle. Sen Aydınlatırsın Geceyi,  Onur Ünlü ’nün son filmi olmasının ötesinde bir Ah Muhsin Ünlü şiiri adeta. O nedenle anlatılması zor ama izleyince aynen yönetmenin şiirlerini okurken söylediğiniz gibi “tam da böyle” dedirten görsel bir metin. İçinde absürt öğeler olan bir filmde gözleriniz doluyorsa yönetmen sizi bir şiirin içine çekmiş demektir. Kitap okurken cümlelerin altını çizenlerden ve bazılarının yanına ufak notlar düşenlerdenseniz, not defterinizle izleyin bu filmi ve altını çizin sahnelerin… Biz bu hayatta kırmızıya boyalı, birinin her zaman diğerinin taklidi olduğu ritüellere alıştırıldık. Bir şey ille de başkaları nezdinde anlamlı olacaksa, ağdalı bir paketi olacaktı, arka planda bekletilen ve günü gelince rollerini oynayacak onlarca yard...

Fırat KONUŞLU Onur Ünlü'nün "vizyona" giren, ama "vizyonun" günümüzdeki ana aracı olan AVM sinemalarında gösterilmeyeceğini açıkladığı yeni filmi "Sen Aydınlatırsın Geceyi" filmine yönelik bu tavrı güncel gelişmeler eşliğinde konu alan bir yazı olacak bu.  Bu tavrın kendisinin elbette bir arka planı var. Desteklenecek bir yanı olduğunu da düşünüyorum. Ama sinema/dizi üretimi üzerinde çalışan/fikir üreten biri olarak da birkaç çomak sokmamız lazım geliyor. Ama önce destekçi olduğum kısımla ilgili yazayım. Evet, AVM'ler ve tabii ki konu dahilinde AVM sinemaları, küresel kapitalizmin metalaşma şiarının mekansal olarak vücut bulan en önemli merkezlerinden. Sanatsal üretimin metalaşması ve bunun içeriksel sonuçları, sinema özelinde  Adorno merkezde olmak üzere birçok kişi tarafından sinemanın ilk ortaya çıktığı yıllardan bu yana dillendirilen bir şey. Dolayısıyla yeni bir şeyle değil, eski bir şeyin, yapısal olanın, yeni bir formuyla karşı...

Emek EREZ Bizim Bilindik Öykülerimiz Yeşim Ustaoğlu’ nun son filmi Araf daha önceki filmlerinden farklı bir perspektif çiziyor. Filmlerinde genellikle göç, kimlik, bellek gibi konulara yer veren Türkiye sinemasının usta yönetmenlerinden Ustaoğlu, bu filminde daha sıradan, daha gündelik ve daha sık karşılaşılan insanların öykülerini anlatıyor. Filmde özellikle Zehra’ nın ( Neslihan Atagül ) ve diğer kadınların öyküsü değiştirilemeyen kadın kaderine gönderme yaparken, Olgun’ un ( Barış Hacıhan ) öyküsü yaşamını bir yarışmaya bağlamış hayallerini o yarışmada doğru kutuyu bulmaya indirgemiş, gündelik yaşam içerisinde çok sık karşılaşabileceğimiz bir insan öyküsünü temsil ediyor. Aşk ve uzaklığa özlem Zehra bir yol üstünde, benzin istasyonu ve aynı zamanda mola yeri olan bir mekȃnda çalışıyor, hayalleri var uzaklara gitmek, kaçmak, kurtulmak gibi bütün istekleri bunun üzerine kurulu. Ailesi ile birlikte küçük bir kasabada yaşıyor, her gün servisle ev ve iş arasında g...

Ebutalip İPEK Uyumsuz Olanın Özgürlüğü İnsan, sürekli dönüşümler geçirdiği bir yolculuk içindedir. Varlığı üzerinde daima baskı yapacak bir atmosfer içinde yaşayan insan,  bu ağırlığın baskısı altında şekillenmektedir. Bu baskıya verdiğimiz tepkiler de yaşamımızı ve kim olduğumuzu belirlemektedir. Bir Alman atasözünde denildiği gibi "herkes kendi kaderinin demircisidir”.   Yaşamınıza şekil vermediğinizde, başkaları çekiç darbeleriyle sizi ve yaşamınızı şekillendirecektir. Daren Aronofsky’nin son filmi Black Swan, yaşamını şekillendiremeyen bireyin, sıkıştığı çevreninde özgürlüğe kaçışının öyküsünü anlatmaktadır. Bu bağlamda Black Swan, yüzeyde  Tchaikovsky’nin Kuğu Gölü  balesi üzerinden bir balerinin başarı öyküsü gibi gözükse de aslında yaşamın ökselerinde tutsak kalan bireyin; çekici eline alıp, yaşamını şekillendirmesini anlatan bir özgürlük filmidir. Black Swan kısaca, Nina (Natalie Portman) adlı bir balerinin, sahnelenecek  Kuğu Gölü’ nün ...

YILMAZ TEKİN Sinemanın Dostoyevski'si Mike Leigh ve destansı filmi: Naked İngiliz sinemasının şahsına münhasır yönetmenlerinden Mike Leigh’i daha çok İngiliz işçi ailelerinin sınıfsal/sosyal/psikolojik dramlarıyla tanıyoruz. Aslında Mike Leigh, sinemasının dramatik yapısını sıradan insanların sıra dışı hikâyeleri üzerine bina ediyor. Karakter yaratmadaki ustalığı, öyküyü mizansenleştirmedeki derinliği onun sinemasını özgün kılan yanlardan sadece bazıları... Mike Leigh, karakter odaklı bir sinema çizgisine sahip. Modern hayatın sınırlarında anlam ve varoluş ufkunu zorlayan fakat günlük hayatlarına da 'devam etmek' zorunda olan insanları onun filmlerinde bolca görürüz. Onlar bazen taksi şoförü, bazen ev kadını, bazen garson ve bazen de eski bir okul arkadaşı olarak karşımıza çıkarlar. Kısacası hayatın kırbaçladığı, ötelediği ve zorladığı insanlardır. Mike Leigh'in 1992 yapımı Naked adlı filmi ise onun filmografisinde farklı yere sahip. Mike Leigh...