Edebi Filmler

2014 İstanbul Film Festivalinden En İyi Film ödülüyle dönen Ben O Değilim nihayet Başka Sinema salonlarındaki yerini aldı. Yönetmen Tayfun Pirselimoğlu Rıza-Pus-Saç üçlemesinden sonra bu defa kimliksizlik meselesine daha etraflı bakmayı denemiş. Film bir erkekler dünyası olarak başlıyor. Bu erkekler dünyasında bolca pornografik ögeler, yalnızlık, anlamsızlık gibi içerikler var. Bu dünyayı oluşturan kavramlar aynı zamanda onları bu dünyanın dışındaki bir alana doğru savuruyor. Bir restorantın temizlik görevlileri olarak çalışan bu erkekler, bulaşıkçı olarak aralarına katılan Ayşe'den sonra bir dönüşüme uğruyor. Ama bu durum en çok Nihat'ı etkiliyor. hayatı tam bir boşluk ve hiçlik duygularıyla dolu olan Nihat kadının samimi davranışlarıyla birlikte kendi yalnızlığından çıkıp kadının dünyasında bir yer edinmeye çalışıyor. Eşi cezaevinde olan Ayşe, kocasına çok benzeyen Nihat'ı evinin ve dünyasının merkezine yerleştiriyor. Eşi Necip'le olan bütün bitirilmemiş işleri...

Blood Ties/ Kan Bağları, Guillaume Canet, 2013 Ali Rıza Duru Beyazperde.com tarafından 26 Mayıs 2014 günü Ortaköy Feriye Sineması'nda düzenlenen ön gösterim sayesinde Kan Bağları ( Blood Ties) filmini izleyip bloggerlarla paylaşma fırsatı bulduk. Edebifilmler adına katıldığımız bu ön gösterimle birlikte yeni bloggerlarla konuşma ve değerlendirme yapmak önemliydi. Karışık Bir Aile Profili Filmin geçen sene Cannes Film Festivali programında gösterilmiş olması bizim açımızdan ayrıca bir öneme sahip. Bunun yanında oyuncu kadrosu ve hikayesiyle de yeterince ilgi uyandırmıştı. Filmde polis olan Frank (Billy Crudup) ve abisi Chris (Clive Owen) arasındaki kökleri geçmişe dayanan kardeşlik hikayesinin geldiği nokta anlatılıyor. Annesiz büyüyen bu iki kardeşin orta yaşlara geldiklerinde yolları tamamen ayrılmış ve hayat onları birbirilerinin karşı pozisyonlarında konumlandırmıştır. Frank polis olmuş, abisi Chris ise cinayetten 12 yıl hapis y...

Uzun zamandır bir çok kişiden edebifilmlerin kapsamı konusunda mesaj alıyorum, sorular soruluyor. Bu anlamda ilk elden kabaca bir liste yayınlamayı uygun buldum. Aşağıdaki filmler 1990 sonrası Türkiye sinemasında görülen ve edebifilmler kapsamında gördüğüm filmleri içeriyor. Halen kapsamlı bir değerlendirmem devam etmekte olduğu için şimdilik listenin küçük bir kısmını paylaşıyorum. Ve bu listenin içinde dünya sineması bulunmamaktadır. Listeyi inceledikten sonra sizlerin eklemek istediği Türkiye veya dünya sinemasından filmleri bana yazabilirsiniz.Bu anlamda aşağıdaki listenin tartışılmasını önemli buluyorum. Nuri Bilge Ceylan (Kasaba, İklimler, Üç Maymun, Bir Zamanlar Anadolu'da) Reha Erdem (Beş Vakit, Hayat Var, Kosmos,  Jin, Şarkı Söyleyen Kadınlar) Derviş Zaim (Cenneti Beklerken) Özcan Alper (Sonbahar, Gelecek Uzun Sürer) Pelin Esmer (11'e 10 Kala, Gözetleme Kulesi) Zeynel Doğan, Orhan Eskiköy (Babamın Sesi) Ali Aydın (Küf) Onur Ünlü ( Sen Aydınla...

Maden, 1978 Her an ölüm tehlikesiyle karşılaşan maden işçilerinin çalıştıkları ocaklarda gereken önlemler alınmaz. Ve uyarı amacıyla imza toplanırsa da dayanışma sağlanamaz. Davasında yalnız kalan İlyas (Cüneyt Arkın) direnmesini sürdürünce sendika ağaları tarafindan kurşunlatılır. Bir süre sonra da tlyas'ın göçük altında kalııp ölmesi sonucu ilk kez işçiler bir araya gelir. Ve film 'işçiler birleşin” sloganıyla biter. Yük, 2012 Gerçek bir öyküden yola çıkılarak senaryolaştırılan ‘Yük’ filmi bir cinayet sebebiyle hasmından kaçmak için madende saklanan bir adamın hikâyesi. Cemal arkadaşının ölümüne sebep olup; onun kardeşinin hışmından kaçarken; ölen adamın kardeşi Cumali intikam almak için onun peşine düşmüştür. Zeynep şu anda Cemal ile evlidir ancak birkaç sene öncesi evli ve çocuklu olan Cumali ile tutkulu bir ilişki yaşamıştır. Geriye dönüşler ve şimdiki zaman, geçmiş ve gelecek arasındaki geçişlerle bu üç insanın yaşadıkları öykü beyazperdeye t...

Bu yıl 14-25 Mayıs 2014 tarihleri arasında 67. kez düzenlenecek olan Cannes Film Festivali’nin programı yine çok iyi film ve yönetmenlerle dolu. Ana Yarışma Olivier ASSAYAS / CLOUDS OF SILS MARIA                      Bertrand BONELLO / SAINT LAURENT                    Nuri Bilge CEYLAN / Kış Uykusu                David CRONENBERG / MAPS TO THE STARS Jean-Pierre DARDENNE, Luc DARDENNE / DEUX JOURS, UNE NUIT Xavier DOLAN / MOMMY Atom EGOYAN / CAPTIVES Jean-Luc GODARD / ADIEU AU LANGAGE Michel HAZANAVICIUS / THE SEARCH Tommy Lee JONES / THE HOMESMAN Naomi KAWASE / FUTATSUME NO MADO                         Mike LEIGH ...

Film Eleştirmeni, Hernan Guerschuny, 2013 Ali Reza DÜRÜ İstanbul Uluslararası Film Festivali kapsamında gösterilen Film Eleştirmeni sinemanın kendisine dair önemli bir eleştiri. Bu vesileyle sinema yapmanın kendisine dair önemli tespitler ve eleştiriler getiriliyor.  Filmle ilgili konuşmadan önce film eleştirmenliğine değinmek belki daha gerekli olacaktır. Dünyada ve Türkiye'de sinema alanında eleştiri, fikir, yorum yazan çok sayıda kişi var. İnternet ortamının film izleme ve yorum yazabilme özelliğinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu alana yönelim artmış ve blog kullanıcıları sayesinde çok sayıda kişi kendilerine özgü internet sayfası tasarımları yapıp bunları da sosyal medya üzerinden paylaşarak önemli sayıda okuyucu kitlesi oluşturmuşlardır. Bu durum, son on yılın önemli bir gelişmesi sayılabilir. Bunun yanında sinema alanında yayın yapan e-dergi ve web sitelerinin de artmasıyla birlikte yazılı baskı yapan dergilerin sayısında azalma olmuştur. Üniversitelerin si...

Bir Varmış Br Yokmuş, Kazım Öz, 201 4 Ali Rıza Duru Son filmi He Bu Tune Bu (Bir Varmış Bir Yokmuş) filmiyle İstanbul Film Festivali Ulusal Yarışma kapsamında gösterilen, Fibresci ve Jüri Özel Ödülü olmak üzere 2 ödülle dönen Kazım Öz sinema yolculuğuna devam ediyor. Aynı filmle geçtiğimiz ay Paris'te dünya prömiyerini yapmış ve kendsine verilen ödülü reddederek oldukça tartışalacak ve üzerine düşünülecek bir karar almıştı. Yönetmenin sinema yolculuğu bir çok  sansür ve engelleme gibi abalara rağmen İKSV tarafından bu yıl özgürce ödüllendirilmesi çok önemli. Festval kapsamında izlediğm filmler arasında Kürt filmlerinde masal anlatıcılığına bir yönelim olduğunu düşündüm. Kazım Öz'ün Bir Varmış Bir Yokmuş'u biçimsel olarak masaldan yararlanıyor ve mutlu sonla bitmeyecek olan bir masala tanık olunuyor. Önce 'bir varmış'ı temsil eden modern zaman şatolarında yaşayan bir aile hayatı , sonra 'bir yokmuş'u temsil eden mevsimlik işçilerin hayat koşu...

Çul Çaput, Ahmad Abdalla, 2013 Ali Rıza Duru 2010 yılından yine İstanbul Film Festivali kapsamında gösterilen Ahmad Abdalla'nın filmi Mikrofon'un ardından yeni filmi Çul Çaput da yine festival kapsamında izleyiciyle buluştu. İnsan hakları bölümünde izleyici karşısına çıkan filmin gösterimi yönetmenin katıldığı bir söyleşiyle son buldu. Açılışta "yemin ederim her şeyi çektim" sözüyle başlayarak daha filmin ilk sahnesinde manipülatitif tutumlardan uzak durmaya çalıştığını ifade ediyor. Yönetmen, söyleşisinde mısırdaki devrime tanık olurken filmin kendi duyguları üzerinden şekil aldığını belirtiyor. Yani Mısır'da yaşananları kendi penceresinden sunduğunu ve toplumsal hareketin doğruluk analizini yapmaya çalışmadığını ifade ediyor. Bu durumda filmi de bu açıdan değerlendirmek belki de daha sağlıklı olabilir. 

Ali Rıza Duru Hüseyin Karabey'in Gitmek; Benim Marlon ve Brandom (2008) filminin üzerinden yaklaşık 6 yıl geçmiş. Dünyanın bir çok ülkesinde yaptığı festival serüveninden sonra Karabey de kendi sineması adına çok şey öğrendi. Gitmek filminin en temel problemlerinden biri olan sinema estetiği konusunda aradan geçen yıllar içinde kendini oldukça çok geliştirmiş.  Uzun yıllardır hazırlık yaptığını bildiğimiz Sesime Gel (2014) için Köprüde Buluşmalar ve Cannes Film Festivali desteklerinin yanı sıra kolektif bir kampanyayla bireysel desteklerin alınmasına imkan veren bir yöntem denendi ve sanırım bir miktar etkili de oldu. Bu ilk defa denenmedi kuşkusuz. Daha önce Babamın Sesi filmi için ve son olarak da Erol Mintaş'ın Annemin Şarkısı adlı filmi için de benzeri bir kampanya yürütüldü. Şüphesiz ki bu durum sinema yapmanın ne denli kompleks ve zor bir alan olduğuna dair önemli sonuçlar doğuruyor. Büyük miktar paraların işin içine girmesi yapılan üretimin niteliği ve nic...

Ali Rıza Duru Murat Eroğlu'nun ilk uzun metraj çalışması olan Şafakla Dönenler filmi uzun süren çalışmaların ardından bugün ilk defa izleyici karşısına çıktı. 33.İstanbul Film Festivali kapsamında gösterilen filmin yönetmeni ilk gösterim dolayısıyla oldukça heyecanlıydı.  Film ek çekimlere ihtiyaç duyulması sebebiyle bu seneye kalmış olan gösterim programını bir kenara bırakacak olursam, Ataşehir gibi İstanbul'un en zengin ilçelerinden birindeki sebze halinde çalışan bir baba (Erdal) ve oğul (Merdan) hikayesi anlatıyor. El arabasıyla taşıdıkları sebze ve meyveleri halin kenarındaki duvar dibinde gizlice satmaya çalışan bu ikili el arabalarını çaldırınca tam bir umutsuzluk ve çaresizlik duygusuna bürünürler. Filmin  de anlatı öznesi tam olarak bu odak üzerinde duruyor. Kışın soğukluğu, köpeklerin havlaması, dükkan sahiplerinin sıcak çaylarını yudumlarken ağır ve yorucu yeni bir geceye daha başlayacak olmanın yıpranmışlığı içinde umutsuz sohbetler etmektedirler...

Ali Rıza Duru Yönetmen Ozan Açıktan üçüncü filmiyle İstanbul Film Festivali kapsamında izleyici karşısına çıktı.  Daha önceden çektiği filmlere bakılınca çok iç açıcı bir tablo görünmese de bu filmiyle kendi kariyerinde bir sıçrama yarattığı söylenebilir. Film sonrası salonda kendi yaptığı konuşmada da buna değindi ve asıl ilk film olarak Silsile'yi hazırladığını ama çeşitli sebeplerle üçüncü film olmak zorunda kaldığını ifade etti. Çok Filim Hareketler Bunlar gibi tamamen ticari bir film çekmiş olduğunu ve hatta bir film bile sayılamayabileceğini söylemek gerek. Çünkü daha çok BKM MUTFAK skeçlerini beyaz perdede bir kez daha satmak gibi bir alt metin oldukça sırıtıyordu. Arkasından Sen Kimsin filmiyle yine komedi filmine imza attı. Şimdi ise kara film türüne özgü özellikler barındıran bambaşka bir eserle karşımıza çıkıyor. Silsile, sıkı iki arkadaş olan Faruk ve Cenk'in arasında duran Ece'nin bir hamlesiyle dağılan bir arkadaşlık ilişkisini gözler önüne seriyor....

Daire, Atıl İnaç, 2013 Ali Rıza Duru Daire kavramsal olarak dönüp aynı yere gelmeyi ifade eder. Filmin çatısı bunun üzerine kurulmuş. Hayatlarındaki bütün çabalarına rağmen dönüp dönüp aynı yere varan karakterler görülüyor filmde.  Daire aslında hayatı, kısırlaşan zamansal ve mekansal ilişkileri, tükenmişliği, kaybetmeyi, yenilmeyi, umutsuzluğu, zayıflayan çabayı ve olmazlığı ifade ediyor. Filmde, Feramus felsefe okumuş bir aydındır ama babasının ölümü ve eşinden ayrılması nedeniyle farklı bir sürece girer. Memlekete gidip yarım kalan işleri halletmek için yola çıkar. Bu yolculuk onun kendi iç dünyasına ve tükenmeye giden bir sürecin başlangıcı olur. Babasından kalan araziyi türlü oyun ve hilelerle elinden alan bir grubun oyununa gelir ve her şeyi kaybeder, kullanılmayan bir havaalanında iş bulur. Havaalanı 7 yıl önce yapılmış ve pist uygun olmadığı için kullanıma açılmamıştır. Kendi haline bırakılmış bu havaalanı da tıpkı Feramusun duyguları gibi atıldır. Sessiz...

Elly Hakkında'dan sonra  Bir Ayrılık filmiyle dünyaca tanınan bir yönetmen olan Farhadi üçüncü filmiyle yine çok merak uyandırdı. Türkiye'de ilk defa Filmekimi 2013'te gösterime girdiğinde filmin biletleri hemen tükenmiş ve yer bulamamıştım. Belki boş koltuk bulunur diye düşünerek sinemaların önünde uzun kuyruklar oluşturan sinemaseverlerin de umudu boşa çıkmış ve bir çok kişi filmi izleyememişti. BaşkaSinema bu işe el koydu ve filmi Ocak ayı programına dahil etti. Bu sayede izleyiciler filmi kaçırma telaşı olmadan rahatlıkla izleme şansı bulabildiler.  Geçmiş, katmanlı bir olay örgüsüyle geçmişin yaşantılarını perde perde gün yüzüne çıkarıyor. İlk bakışta boşanma evraklarını imzalamak için gelen eski kocanın duygularına girecek gibi görünse de sahneler ilerledikçe altından bir sürü şey çıkmaya başlıyor. Üçüncü evliliğini yapmaya hazırlanan Marie çocuklarıyla bir çatışma içindedir. Özellikle de büyük kızı Lucie ile. Lucie ergenlik yaşında olduğu için anlam bunalı...

Kusursuzlar, Ramin Matin, 2013 Altın Portakalla adını duyuran film Başka Sinema kapsamında gösterime girdi. Bu sayede ona yakın salonda izleyiciyle buluşma fırsatı buldu.  Beyoğlu Sinemasında izlediğim film son zamanlarda izlediğim yerli filmler içerisinde çok özel bir yer edinemese de üzerinde durmak istediğim bir kaç nokta var. Yönetmenini ve oyuncuları çok tanımıyorum bu sebeple onlarla ilgili çok yorum yapmak istemiyorum. Ama oyuncuların performansı fena değildi. Özellikle de Lale karakterinin depresif edaları oldukça güzel bir seyir sundu. Lale geçmişinde derin izler bırakan yaşantılar sebebiyle hayata sırtını dönmüş, içekapanmış, herkesle ilişkisini kesmiş ve yalnızlaşmıştır. Kendi düşüncesine göre ablası yurtdışına gittiği için evin bütün yükünü üstlenmiş ve bu yük de onu epey hırpalamıştır. İlişkisi kötü gitmekte ve aslında hayat da topyekün berbat gitmektedir. Bu yüzden iki kız kardeş çıktıkları bu erken tatil ikisine de iyi gelsin diye ummaktadırlar. E...